Jinekomasti, bebeklerin, ergenlik çağındaki erkek çocukların veya yetişkin erkeklerin meme dokusunda gerçekleşen artış ve kadınsı büyümedir. Jinekomasti östrojen ve testosteron hormonlarının düzensizliğinden ya da dengesizliğinden kaynaklanır. Bu hormonal değişikliğin birçok nedeni olabilir. Bu değişikliklerin bir kısmı doğaldır. Diğer jinekomastiler ise başka bir sebepten dolayı oluşabilir.
Doğal Hormon Değişiklikleri
Bilindiği üzere testosteron ve östrojen, insanlardaki cinsiyet özelliklerini kontrol eden hormonlardır. Testosteron kas kütlesi ve vücut kılları gibi erkeklik özelliklerini belirlerken, östrojen meme büyümesi gibi dişilik özelliklerini kontrol eder. Oysa ki, bilinenin aksine, erkekler de az miktarda östrojen hormonu sentezlemektedir. İşte erkekteki bu testosteron/östrojen dengesi, östrojen yönünde ağırlık gösterdiği zaman jinekomasti vakasıyla karşılaşabiliriz.
•Bebeklerde jinekomasti: Erkek bebeklerin yarısından fazlası annelerinden kendilerine geçen östrojen nedeniyle büyük memeli doğarlar. Şiş meme dokusu doğumdan itibaren iki üç hafta içerisinde kendiliğinden kaybolur.
•Ergenlik sırasında jinekomasti: Ergenlik sırasında görülen hormon dengesizlikleri sebebiyle jinekomastinin ortaya çıkması sıkça görülen bir durumdur. Olguların %90'ında, altı ay ile iki yıl arasında şişmiş meme dokusu kendiliğinden geçer.
•Erişkinlerde jinekomasti: Jinekomastinin görülme oranı 50-69 yaş arasında tekrar artış göstermektedir. Bu yaş grubu içinde olan her 4 erkekten biri jinekomasti yaşar.
Jinekomastiye Sebep Olan İlaçlar
• Prostat büyümesini engelleyen ya da prostat kanserinin tedavisinde kullanılan anti-androjen ilaçları • Anabolik steroidler ve androjenler
• AIDS tedavisinde kullanılan bazı antiretroviral ilaçlar
• Birtakım anksiyete ilaçları
• Trisiklik grubuna dahil olan antidepresanlar
• Bazı antibiyotikler, ülser ilaçları
• Kemoterapiler
• Kalsiyum kanal blokerleri gibi bazı kalp ilaçları
Uyuşturucu Maddeler ve Alkol
• Alkol
• Amfetamin
• Marihuana
• Eroin
• Metadon gibi maddeler jinekomastiye yol açabilir.
Sağlık Problemleri
Birçok sağlık sorunu hormonların normal dengesini bozarak jinekomastiye neden olabilir.
• Hipogonadizm: Klinefelter sendromu ya da hipofiz bezi yetersizliği gibi testosteron üretiminde bozulmaya yol açan sağlık problemlerinde jinekomasti gözlemlenebilir.
• Tümörler: Testis, adrenal (böbrek üstü), hipofiz bezi gibi organlarda bulanan tümörler cinsiyet belirleyici hormonların dengesini bozabilmektedir.
• Hipertiroidizm: Tiroid hormonunun fazla salgılanması jinekomastiye sebebiyet verebilir.
• Böbrek yetersizliği: Hemodiyaliz hastalarında jinekomasti karşılaşılan bir problemdir.
• Karaciğer yetersizliği ve siroz: Karaciğer problemlerinde hormonlarda da düzensizlik gözlendiğinden jinekomasti gözlenebilir.
• Malnütrisyon ve açlık: Vücut aşırı aç kaldığında testosteron seviyesi düşer fakat östrojen hormonunda bir değişiklik olmaz. Bu nedenle jinekomasti gözlenebilir.
Jinekomastide Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Jinekomasti tedavisine başlamadan önce hastanın altta yatan hormonal bozukluğu olup olmadığı değerlendirilmelidir. Bu nedenle, bir birey kendisinde jinekomasti varlığından şüpheleniyorsa öncelikle bir endokrinoloji uzmanına başvurmalıdır.
İlaç Tedavisi
Medikal tedaviler yine hastanın yaşına, hormonal düzeyine ve altta yatan tıbbi nedenlere göre düzenlenir. Medikal tedavilerde en sık kullanılan ilaç
Tamoksifen'dir. Etkisini yaklaşık iki hafta içerisinde gösterir. İlaç kullanımı esnasında hasta her ay yakından takip edilmelidir. Bir yıldan fazla jinekomastisi bulunan erişkinlerde bu ilaç fayda göstermez.
Jinekomasti Ameliyatı
Cerrahi müdahale, jinekomasti tedavisinde en etkili ve kesin yöntemdir. Nasıl bir müdahale olacağı, cerrah tarafından yapılan incelemeler sonrasında kararlaştırılır. Yine burada da jinekomastinin farklı sınıflandırılmalarına karşı farklı yöntemler kullanılabilmektedir. Örnek vermek gerekirse;
• Glandüler tip jinekomastilerde sert meme dokusu ağırlıktadır ve cerrahi olarak çıkartılması gerekir. • Karışık tip jinekomastilerde glandüler doku ve yağ dokusu fazlalığı vardır, cerrahi ve yağ alma liposakşın (liposuction) birlikte kullanılır.
• Yağlı Tip jinekomastilerde yağ dokusu ağırlıktadır, sadece liposakşın ile tedavi edilebilir.
Jinekomasti ve Beslenme
En başta belirttiğimiz gibi jinekomasti östrojen ve testosteron hormonlarının düzensizliğinden ya da dengesizliğinden kaynaklanır. Erkekteki bu testosteron/östrojen dengesi, östrojen yönünde ağırlık gösterdiği zaman jinekomasti vakasıyla karşılaşabiliriz. İşte bu yüzden yüksek seviyede östrojen hormonu içeren besinlerin tüketimine de dikkat etmeliyiz.
Östrojen İçeren Besinler
• Hurma, nar, sarımsak, kuru kayısı, kurutulmuş erik
• Dere Otu, keten tohumu, susam, pancar
• Soya fasülyesi, soya sütü gibi soya ürünleri
• Bezelye, nohut, mercimek, barbunya gibi bakliyatlar Jinekomasti Riskini Azaltmak İçin Tüketilmesi Gereken Besinler
• Lahana turşusu
• Haşlanmış patates
• Karnabahar
• Brokoli
• Marul
• Brüksel Lahanası
• Greyfurt portakal gibi asitli meyveler
• Badem gibi kaliteli yağ içeren kuruyemişler
• Somon balığı (Ek olarak testosteron yükseltici kalsiyum ve çinkoyu da mutlaka almalısınız.)
Jinekomasti ve Spor
Jinekomasti riskini azaltmak için kesinlikle spor yapmanızı öneririz. Spor hem testosteron seviyenizi dengeleyecektir hem de vücudunuzu sıkılaştırıp fit bir vücuda kavuşmanıza yardımcı olacaktır. Koşu, yüzme, ya da fitness sizin için iyi olacaktır.
Saygı ve sevgiler,
Team Shredded Brothers
.jpg)
<
<
<
<