Sindirim Enzimi Nedir?

Sindiirim enizimleri ‘Sindirim sisteminde kullanılan enizimler’ anlamına gelmektedir. Bu enzimler, yediğimiz gıdalarda bulunan büyük bağırsaklarınızın emebileceği daha küçükmaleküllere ayrılmasına yardımcı olmaktadır. Bu sebeple bağırsak sağlığınızı destekleyerek besinlerin vücudunuza verilmesine neden olmaktadır.

Sindirim enzimleri üç sınıfa ayrılır:

1. Proteini sindirmek için gereken proteolitik enzimler,
2. Yağları sindirmek için gereken lipazlar,
3. Karbonhidratları sindirmek için gereken amilazlar.

İnsanlarda bulunan çeşitli sindirim enzimleri vardır bunlar şunlardır:

• Amilaz

Tükürük ve pankreas suyunda bulunmaktadır ve büyük nişasta moleküllerini maltoza ayırmak için çalışmaktadır. Temel olarak tüm bitkisel gıdalarda bulunmaktadır. (patates, meyve, sebze, tahıl vb.) Çoğunlukla karbonhidratları, nişastaları ve şekerleri parçalamak amacıyla işlevini sürdürmektedir.

• Pepsin

Midenizdeki mide suyunda bulunan pepsin, proteinin polipeptit adı verilen daha küçük birimlere bölünmesine yardımcı olmaktadır.

• Lipaz

Pankreasınız tarafından yapılır ve ince bağırsağınıza salgılanır. Safra ile karıştırdıktan sonra, yağların ve trigliseritlerin yağ asitlerine sindirilmesine yardımcı olmaktadır. Süt ürünleri, fındık, yağ, yumurta ve et gibi yağ içeren gıdaları sindirmek için işlevini sürdürmektedir.

• Tripsin ve Kimotripsin

Bu endopeptidazlar polipeptitleri daha da küçük parçalara ayırmaktadır.

• Selülaz

Vücudunuzda aşırı gaza neden olabilecek brokoli, kuşkonmaz ve fasulye gibi yüksek lifli yiyeceklerin sindirilmesine yardımcı olmaktadır.

• Ekzopeptidazlar, Karboksipeptidaz ve Aminopeptidaz

Vücudunuza bireysel olarak bulunan amino asitlerin salınmasına yardımcı olmaktadır.

• Laktaz

Şeker laktozu glikoz ve galaktoza böler.

• Sükraz

Şeker sükrozunu glikoz ve fruktoza ayırmaktadır

• Maltase

Şeker maltozunu daha küçük glikoz moleküllerine indirgemektedir.

• İnvertaz

Glukoamilaz ve alfa-glaktosidaz gibi şekeri ve karbonhidratları parçalayan diğer enzimlerdir.

Sindirim Nerede Başlar

Ağızda salınan tükürük amilaz, yiyeceklerin daha küçük moleküllerine parçalanmasına yardımcı olan ilk sindirim enzimidir ve bu işlem gıda mideye girdikten sonra devam etmektedir. Midenin parietal hücreleri daha sonra asitler, pepsin ve gastrik amilaz ile birlikte diğer enzimleri serbest bırakmak için tetiklenir ve kısmen sindirilmiş yiyecekleri çime parçalama işlemi başlar. Mide asidi ayrıca tükürük amilazı nötralize etme ve gastrik amilazın devralınmasına izin verme etkisine sahiptir. Bir saat kadar sonra, kekik duodenuma (üst ince bağırsak) itilir, burada midede elde edilen asitlik hormon salgısının salınmasını tetikler. Bu da pankreasın en alakalı olanı lipaz, tripsin, amilaz ve nükleaz olan hormonlar, bikarbonat, safra ve çok sayıda pankreatik enzimi serbest bıraktığını bildirir. Bikarbonat, kimyonun asitliğini asitten alkaline dönüştürür, bu da sadece enzimlerin gıdaları parçalamasına izin vermekle kalmaz, buunla birlikte midenin asit ortamında hayatta kalamayan bakterileri öldürmektedir.

Sindirim enzimi yetersizliği olmayan insanlar için sindirim işlevinin bir çoğu yapılmaktadır. Diğerleri için takviye gerekmektedir ve bu sürece yardımcı olmanın en kısa yoludur.

Ne Yapmalısınız

• Öğünleri aceleye getirilmemeli, sakin ve rahat bir ortamda yemek yenilmelidir.
• Yiyecekler iyi çiğnenmelidir.
• Düzenli olarak diş kontrolüne gidilmelidir.
• Lokmalar arasında birkaç yudumdan fazla su içilmemelidir.
• Doğa ve geleneksel yöntemlerle beslenmiş hayvanların eti tercih edilmelidir.
• Kemikli parça eti (dana/koyun/tavuk/balık) kaynatılarak suyunu saklanabilir.
• Dana ve tavuk eti, ızgara yerine güveçte pişirilmelidir.
• Ayda 3-4 kez ciğer püresi tüketilmelidir.
• Kahvaltı dışında yemekle meyve birlikte tüketilmemelidir.
• Pastörize günlük sütten yapılmış yoğurt ve kefir tercih edilmelidir.
• Yağsız/light ürünleri bilinçli tüketilmelidir.
• Arada bir akşam yemeklerinden sonra bol tarçınlı boza denenebilir.
• Salatalara elma sirkesi koyulup, uygun miktarda turşu tüketilebilir.
• Günde 1-2 su bardağı domates suyu tüketilmelidir.
• İroid hormonları ve idrar pH’sını kontrol ettirilmelidir.
• Safra kesesi alınan kişiler safra tuzu veya sindirimi kolaylaştırıcı enzim almasının gerekip gerekmediğini doktoruna danışmalıdır.
• Gereksiz antibiyotik kullanmından kaçınılmalıdır. Doktor önerisi olmadan asit pompası bloke edici ve anti-asit ilaçları kullanılmamalıdır.

Beslenmenize Dikkat Edin

Vücudunuza aldığınız besinlerin sindirilmesine yardımcı olmak adına, sindiriminizi yavaşlatan besinlerden uzak durmalısınız. Günlük yaşamınızın bazı kısımlarında şişkinlik, kabızlık hissettiğiniz veya çok fazla geğirme isteği duyup duymadığınıza dikkat etmelisiniz. Bu duygulardan herhangi birini fark ederseniz, önceden hangi gıdaları yediğinizi dikkat ederek bir sonraki beslenme rutininize eklemeyebilirsiniz veya azaltabilirsiniz.

Vücudunuzun süt, yumurta akı, avokado, baklagil sebzeler, patates, fındık ve buğday ürünlerine nasıl tepki gösterdiğine özellikle dikkat edin. Bunlardan herhangi biri potansiyel bir sindirim bozucu olabilmektedir. Sindirim sisteminiz için sizlere bilgi sağlaması adına besinleri inceleyebilirsiniz.

Sızma Zeytinyağı

Doymamış yağlar içeren yüksek kaliteli, sızma zeytinyağı dikkate alınacak kadar önemlidir. Enflamasyon, GI sistemindeki tahrişten kardiyovasküler hastalığa kadar her şey olarak ortaya çıkabilir. Tahmin edebileceğiniz gibi, iltihaplı bir bağırsak, besinleri emmek için ideal değildir ve kas gelişimini engelleyebilir.

Zeytin yağı

Koyu cam şişelerde bulunan sızma zeytinyağlarını seçmekte fayda olacaktır. Zeytin Yağı, oksidasyona neden olabilecek ışıktan korumaktadır. Sadece yemek pişirmek için değil, besinlerin üstüne de dökebilirsiniz. Yoğun, sağlıklı kaloriler için pilav, patates ve sebzelere ekleyin.

Lahana turşusu

Lahana turşusu canlı probiyotik kültürleri içeren fermente bir besindir. Probiyotikler, sağlıklı bağırsak florasını ve sindirimi destekleyen bir dizi fayda sağlığı için iyi olan canlı bakteri ve mayalardır.

Ananas

Ananas doğal olarak protein enzimi olan bromelain içerir. Bir gece etinizi ananas ile marine edip denediyseniz, etin ne kadar dinlendiğini ve yumuşak olduğunu fark edebilirsiniz. Eti daha kolay sindirilecek bir hale getirme yeteneği olan bromelain (ve ananas) ile sindirime etkili bir yardımcı olur. İlginç bir şekilde, bromelain ayrıca kas ağrısını azaltabilir ve egzersizden sonra iyileşmeyi artırabilir.

Pancarlar

Zengin bir diyet lifi kaynağı olmaktadır ve sindirim için mükemmel kılan sistemik bir anti-enflamatuar(ağrı azaltıcı) etki sağlar. Pancarların ayrıca kardiyovasküler sistemi koruyucu etkileri ve antioksidan özellikleri olabilir.  Pancarlarda bulunan nitrik oksit de dayanıklılık olaylarında performansınızı artırabilir. Antrenmanlarınızda daha enerjili olabilirsiniz.

Zencefil

Zencefil çok uzun zamandır da bilindiği gibi hazımsızlığı ve sindirim güçlüğü çekenler için tedavi etmek için ve mide rahatsızlıklarının önüne geçmek için kullanılmaktadır. Zencefil, yutulmuş gıdaları ezen ve daha fazla sindirim için yiyecekleri ince bağırsaklara iterek gastrik boşalmaya yol açan sağlıklı mide kasılmalarını uyarır.

Saygı ve Sevgilerle...
Team Shredded Brothers