Mobilite fitness ile ilgilenenlerin, birçok defa duyduğu vücuttaki performansı artırmak, sakatlık risklerini azaltmak ve hatta bazen duruş bozuklukları düzeltmek için odak noktası olarak düşünülen bir konudur. Mobilite veya esneklik konusu, birbiri içerisinde ne kadar çok bahsedilse de, birbirinden bağımsız iki konu olabilmektedir. Esneklik vücudunuzun ne kadar esnek bir yapısı olduğundan bahsederken, mobilite ise vücudunuzun ne kadar hareket kapasitesi olduğunuz belirleyen bir faktördür. Mobilite egzersizleri ile hem antrenmanlarınızı destekleyebilir, hem de günlük uygulayarak vücut esnekliğinizi arttırabilirsiniz. Mobilite egzersizlerinin vücudunuza birçok faydasının olmasıyla birlikte, kas gelişiminize ve vücudunuzu antrenman sırasında maksimum vermlilikte kullanabilme adına oldukça önemlidir. Bunun için mobilitinin ne olduğu ve nasıl olması gerektiğini yakından inceleyerek, vücudunuzun gelişimini destekleyelim.
Mobilite (Hareketlilik) Nedir?
Kas esnekliği ve farklı eklemlerin birleşimiyle birlikte, eklemlerin en geniş açı ile hareket edebilme kabiliyetine mobilite denmektedir. Esnetme egzersizleri kasların esnemesine yardımcı olurken, mobilite egzersizleri eklem hareketliliğini arttırmaya yöneliktir. Kasların esnemesi, esnekliğin artması eklem mobilitesinin de artmasına yardımcı olur. Böylece kas ve eklem ilişkisi doğru orantılı ilerlemektedir. Yani ne kadar esnekseniz o kadar mobiliteniz yüksektir.
Örneğin antrenman sırasında ayak bileğiniz mobil olması gereken bir eklem iken, ayak bileği ekleminde sınırlılıklar söz konusu olduğunda ise bu durum stabil olması gereken diz eklemininin çalışması gerken stabil duruşu etkilemektedir. Yani stabil olması gerken diz eklemi, mobil olmayan ayak bileğinin görevini üstlenerek mevcut sorunu çözmeye çalışır. Böyle bir durumda ayak bileğinde oluşan mobilize sorunu diz eklemini, diz ekleminde oluşan sorun ise kalça eklemini etkileyerek bu şekilde tüm vücuda yayılmaktadır. Bunun içim mobilize vücudunuzun sağlığı ve vücut gelişimi için oldukça önemlidir.
Hipermobilite
Vücudunuzda bulunan herhangi bir eklemin, hareketindeki artışa hipermobiliti denmektedir. Bu vücudunuz için zararlı bir unusur olarak bilinse de aslında öyle değildir. Bazı spor dallarında hipermobilitiye sahip olmak, bir avantaj haline gelmektedir.
Hipomobilite
Hipomobilite vücudunuzdaki eklemlerin, doğası gereği hareketinde azalma meydana gelmesidir. Bu vücudunuz için ciddi sağlık sorunlarına da sebep olabilmektedir. Örneğin, ilk olarak mekanizmalarla başlamaktadır. Kalıcı olursa, bu eklem kapsülünde yapısal değişikliklere neden olabilir. Bu da
Fasyal Mobilite
Fasya, elastik liflerle iç içe geçmiş ve yağ dokusu ile katmanlaşmış bitişik dalga benzeri kolajen lif katmanlarından oluşur. Fasya ayrıca proprioseptif bir role sahip olabilir ve kas tonusunun modüle edilmesine yardımcı olabilir.
Vücut mobilitesi vücudunuzun gelişimin yanı sıra sağlığınızı da olumlu yönde etkilemektedir. Böylece hem kas gelişiminizi maksimumlarda tutabilir hemde sağlığınızı korumuş olursunuz. Vücut mobilitesini arttırmak için vücut esnekliğinizi de doğru orantılı arttırmanız gerekmektedir. Yani ne kadar çok esneme hareketleri uygularsanız, o kadar eklem mobiliteniz yüksek olacaktır.
Mobilitenin Önemi
Eklemlerin mobilitesinin artması, hareketliliğin artması ve antrenman sırasında egzersizlerin doğruluğunu etkilemektedir. Böylece antrenman sırasında birçok kasın aynı anda aktif çalışmasını etkilemektedir. Hareket kabiliyeti artacağı için doğal olarak spor performansı da artmaktadır. Antrenmandan önce yapacağınız mobilite egzersizleri, rahatlamayı ve antrenmana hızlı bir şekilde hazırlanmayı sağlanmaktadır. Böylece vücudunuzu geliştirmek için, her ekleme özel mobilite egzersizleri vardır. Örneğin kalça eklemi için kalça, omuz ve diğer eklemleriniz için özel egzersizler uygulamalısınız.
Bunun için antrenman programınızı dengeli bir şekilde farklı eklemlere özgü mobilite egzersizleri eklemelisiniz. Bu sayede dengeli mobilite artmış olacaktır. Bu da spor performansınızı ve sağlığınızı olumlu yönde etkilemiş olacaktır.
Nasıl Mobilite Çalışılır
Mobilite egzersizleri için ister antrenman yapıyor olun, ister yapmıyor olun günlük hayatınızda uygulanız gereken egzersizlerdir. Eğer mevcut bir antrenman programınız varsa ise, antrenmanlarınıza uyum sağlaması açısından antrenmandan önce mobilize egzersizlerini uygulayabilirsiniz.
İlk egzersiz Soft Tissure Work 1.30 dk boyunca uygulayabileceğiniz, vücudunuzdaki fasyal dokularını geliştiren egzersizlerdir. Kalf kas grubundaki gergin olan noktalar yoğunlaşılmalıdır. Daha sonra gergin olan noktada pump olmasını bekleyin. Yapabildiğiniz kadar yukarı ve aşşağı bilek hareketi uygulayın. Bu işlemi her iki bacağınız için 1-2 dakika arası sürdürebilirsiniz. 1-2 set yeterli olacaktır.
İkinci egzersiz Emmet’s Ankle Stretching Poutune, ortalama 3 dk sürmektedir. 3 farklı statik esnetme egzersizinden oluşuyor ve kalf ve bilek kas gruplarını statik bir şekilde esnemektedir. Her egzersizi her iki bacağınız için de 30-90 saniye arası toplamda 1 set olacak şekilde uygulayabilirsiniz.
Üçüncü egzersiz ise Dorsifleksiyon komplexi, ortalama 3-4 dakika uygulanmaktadır. Bu egzersizde dizinizi olabildiğince parmak ucunuz ile aynı yönde ileri doğru iterek, gidebildiğimiz son noktayı bulmalısınız. Bu noktada dinamik bir şekilde Bounce denilen kısa zıplamalar şeklinde her bacağınız için 50 tekrar ve 1-3 set aralıklarında uygulayabilirsiniz.