Vücut tarafından doğal yolla üretilen ve yağ oksidasyonu denilen ve bir süreçle, yağın enerjiye dönüşmesini sağlayan ikincil bir amino asittir. Karnitin diğer yandan çeşitli hastalıkların sebep olan oksidatif stresin azalmasını sağlar. Vücudumuz Karnitin’i karaciğer ve böbreklerde üretir, kas, kalp, beyin ve spermde depolar. Vücudunuz sağlıklı ise üretilen bu miktar size yeterli olacaktır. Ancak bazılarında yeterli üretim yapmayarak, dokulara taşınmasına sebep olur.
Faydaları Nelerdir?
Karnitinin vücutta en yararlı olabilecek fonksiyonlarından biri, yağları hatta uzun zincirli yağ asitlerini hücre mitokondrisine taşımaktadır ve burada okside olan yağ asitleri ATP (adenosine triphosphate) üretilir ve bunun sonucunda vücuda enerji döner. Karnitinin vücuttaki bu görevi antrenman ve dinlenme sırasında gerçekleşmektedir. Fakat vücut daha çok ağır antrenman süreçlerinde daha fazla ATP üretmektedir. Karnitin’in hücrelerde yağ görevinin dışında, kas hücrelerindeki insülin seviyesini de değiştirerek arttırmaktadır. Yüksek miktarda karbonhidrat içeren bir gıda tüketildiğinde bile, kandaki glikoz seviyesini yani kan şekerini düşük seviyede tutabilir ve glikojen doygunluğunu giderebilir. Bu nedenle, antrenman sonrası öğünlerde karnitin kullanılması sizin için daha yararlı olabilmektedir.
Bunların dışında karnitin stresle oldukça başa çıkmaktadır ve vücudunuzda olası hastalıklara sebebiyet veren stres seviyesini düşürmektedir. Beslenme bozukluğu, kalp damar hastalığı ve diyabet hastalığında korunma süreci sağlamaktadır.
Karnitin İçeren Besinler Nelerdir?
Esasen vücutta doğal olarak bulunan bu madde, doğal gıdaların pek çoğundan da alınabilmektedir. En başta kırmızı et, kuzu eti ve sığır eti olmak üzere, peynir; başta kaşar peyniri olmak üzere, kümes hayvanları, süt, balık; özellikle morina balığı, kepekli ekmek ve kuşkonmaz listede yer alan gıdalardır. Yüksek dozda karnitin içeren gıdaların içerikleri ise şu şekildedir:
Yaklaşık 110gr pişmiş sığır etinde 56-162 mg,
Bir bardak sütte 8 mg,
Yaklaşık 110gr pişmiş tavuk göğsünde 3-5 mg,
Yaklaşık 56gr cheddar peynirinde 2mg
Kırmızı et tüketerek beslenen yetişkinler günde ortalama 60-80mg karnitin tüketirken, vegan beslenen yetişkinlerde bu miktar 10-12mg şeklindedir. Besin olarak alınan karnitinin %54-86’sının kan dolaşımına katıldığını gösterirken takviye olarak alınanların sadece %14-18’inin kan dolaşımına katıldığını göstermektedir. Eğer ki spor yapıyorsanız ve vücudunuzun belirli bölgelerinde oluşmuş yağları eritmek istiyorsanız, Doğal olarak alınan bu miktarın üstüne çıkabileceğiniz beslenme programı yapmalısınız. Fakat yine de vücudunuz için yetmiyorsa bu iktar dışardan takviye almanız faydalı olacaktır.
Nasıl Kullanılır?
Bu soruya verilecek en önemli cevaplardan biri dozajdır. Genel olarak Karnitin dozu günde 500mg ile 2000 mg arasında değişmektedir, ancak yapılan çalışmalar Karnitin’in her formu için farklı dozlar önermektedir.
Asetil-L-Karnitin: günde 600 mg ile 2500 mg,
L-Karnitin L-Tartrat: günde 1000 mg ile 4000 mg şeklinde düşünülebilir.
L-Carnitine kullanımı ne amaçla kullandığınıza bağlıdır. Eğer ki Karnitin seviyeniz düşük olduğu için kullanacaksanız bu bir hekim tavsiyesi ile olabilir onun yanında her hangi bir rahatsızlığınız yok sadece yağ yakımı için kullanmak istiyorsanız Karnitinler genel olarak antrenmanlardan 30-45 dk önce sıvı veya tablet şeklinde alınarak kullanılabilir. Çoğunlukla sıvı şekilde kullanımı tavsiye edilmekte, bunun sebebi kana daha çabuk karışmasından kaynaklanmaktadır.
Kilo vermek için bir çok kişi tarafından tercih edilmektedir ama karnitinin ‘zayıflatma’ gibi bir amacı ve görevi yoktur. Karnitinin etkili olabilmesi için spor yapıyo olmanız gerekmektedir. Spor yaparken, harcadığınız kalori miktarını arttırır ve yağ yakımını kolaylaştırır. Çok daha kolay bir şekilde kilo vermeniz mümkün olur diyebiliriz. Yağ yakımına bağlı kilo kaybının gerçekleşmesi için yeterli spor yapımı ve besleme oldukça önemli hale gelmektedir.
Zararları Nelerdir?
Karnitin vücudunuzda hem doğal olarak oluşumu ve bunun yanında plansız olarak almaya devam ederseniz, sizler için zararları olacaktır. Karnitin'in midede trimetilamin (TMA) adı verilen bir maddeye dönüştürüldüğü gözlemlenmiştir. TMA daha sonra karaciğere gönderilir ve burada karboksimetilamin-N-oksit veya TMAO olarak prosese tabi tutulur. TMAO ise, arterlerde, kalp hastalığına, kalp krizine ve felce neden olabilece seviyede plak birikimine neden olabilen bir maddedir. L-karnitin'in kalp üzerindeki olumsuz etkileri üzerine yapılan araştırmalar, kardiyologların diyet ve takviyelerdeki L-karnitin dozunu değiştirmelerine neden olmuştur.
L-karnitin’in sık karşılaşılan zararları şunlardır:
• Yüksek kan basıncı • Hızlı kalp atımı • Ateş • Mide krampları • İshal • Baş ağrısı • Bulantı ve kusma • Kötü vücut kokusu • İştah ve kilo kaybı • El ve ayaklarda şişme • Halsizlik